Embolization of Intracranial Arteriovenous Malformations Using Onyx in 53 Patients
AVM (Arteriovenous Malformation) چیست؟
AVM مارپیچی غیرطبیعی از عروق خونی در مغز یا نخاع است. به بیان ساده، AVM مانند کیسه‌ای از عروق در هم پیچیده می‌باشد.
✅ نحوه تشکیل AVM
در بدن انسان، خون از طریق شریان‌ها به سراسر بدن منتقل شده و در نهایت به مویرگ‌ها می‌رسد. در یک AVM، شریان‌ها مستقیماً به وریدها متصل می‌شوند و این امر منجر به افزایش فشار خون در وریدها، تضعیف دیواره آن‌ها و در برخی موارد خونریزی می‌شود.
✅علل و ریسک فاکتورهای AVM
علل AVM مغزی:
- مادرزادی (Congenital): بیشتر موارد AVM مغزی مادرزادی هستند، یعنی از زمان تولد وجود دارند. این ناهنجاری معمولاً در دوران جنینی و به دلیل اختلال در تشکیل عروق خونی طبیعی رخ می‌دهد.
- تغییرات ژنتیکی: برخی جهش‌های ژنتیکی ممکن است با ایجاد AVM مرتبط باشند، اگرچه این موارد نادر هستند. سندرم‌هایی مانند سندرم اوسلر-وبر-رندو (Hereditary Hemorrhagic Telangiectasia) ممکن است خطر ابتلا به AVM را افزایش دهند.
- عوامل ناشناخته: در بسیاری از موارد، علت دقیق AVM مغزی ناشناخته است و ممکن است ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن نقش داشته باشد.
ریسک فاکتورهای AVM مغزی:
- سن: AVM مغزی معمولاً در افراد جوان (بین ۲۰ تا ۴۰ سال) تشخیص داده می‌شود. با این حال، ممکن است در هر سنی، حتی در کودکان، رخ دهد.
- جنسیت: مردان و زنان به طور مساوی تحت تأثیر قرار می‌گیرند، اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که مردان ممکن است کمی بیشتر در معرض خطر باشند.
- سابقه خانوادگی: در موارد نادر، سابقه خانوادگی AVM یا سایر ناهنجاری‌های عروقی ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد.
- سایر ناهنجاری‌های عروقی: وجود سایر اختلالات عروقی مانند آنوریسم یا ناهنجاری‌های شریانی-وریدی در سایر نقاط بدن ممکن است با AVM مغزی مرتبط باشد.
- فشار خون بالا: فشار خون بالا می‌تواند خطر پارگی AVM و خونریزی مغزی را افزایش دهد.
- ضربه به سر: در موارد بسیار نادر، ضربه شدید به سر ممکن است با ایجاد AVM مرتبط باشد.
نکته مهم: AVM مغزی ممکن است سال‌ها بدون علامت باقی بماند و به طور تصادفی در تصویربرداری‌های پزشکی تشخیص داده شود.
⚠️ علائم AVM
علائم AVM مغزی شامل:
- تشنج
- سردرد شدید ناگهانی
- ضعف عضلانی
- فلج یکطرفه بدن
- اختلالات بینایی و شنوایی
- اختلال در تفکر و حافظه
در کودکان زیر ۲ سال، علائم ممکن است شامل هیدروسفالی (افزایش مایع مغزی) و تشنج باشد.
میزان خطر خونریزی AVM
احتمال خونریزی سالانه AVM حدود ۲ تا ۳٪ است و مرگ ناشی از اولین خونریزی بین ۱۰ تا ۳۰٪ تخمین زده می‌شود. اگر خونریزی رخ دهد، احتمال خونریزی مجدد در سال اول ۹ برابر بیشتر خواهد بود.
✅روش‌های تشخیص
تشخیص AVM با تصویربرداری پزشکی شامل:
- سی‌تی اسکن (CT Scan)
- ام‌آر‌آی (MRI یا MRA)
- آنژیوگرافی
درمان AVM
اهداف درمان شامل پیشگیری از خونریزی و کاهش خطر سکته است. روش‌های درمانی عبارتند از:
- جراحی: گزینه‌ای قطعی برای برداشتن AVM، البته بسته به محل و اندازه آن.
- رادیوسرجری: استفاده از پرتوهای متمرکز برای از بین بردن AVM.
- آمبولیزاسیون اندوواسکولار: روشی کم‌تهاجمی که با تزریق مواد مخصوص، جریان خون AVM را مسدود می‌کند.
آمبولیزاسیون: روش نوین و کم‌تهاجمی
در این روش، اینترونشنال رادیولوژیست یک کاتتر را وارد شریان کرده و مواد مسدودکننده مانند چسب آکریلیک یا فنر را به محل AVM تزریق می‌کند. این کار باعث کاهش جریان خون به ناهنجاری و تسهیل جراحی در صورت نیاز می‌شود.
✅ مزایای آمبولیزاسیون
- روش کم‌تهاجمی و بدون نیاز به برش جراحی
- مدت بستری کوتاه‌تر نسبت به جراحی باز
- کاهش خطر خونریزی و سکته
⚠️ عوارض احتمالی
- درد موقتی
- عفونت
- احتمال خونریزی مجدد در صورت عدم امحا کامل AVM
مراقبت‌های پس از آمبولیزاسیون
بیمار معمولاً ۶ تا ۸ ساعت پس از پروسیجر باید در بستر بماند و می‌تواند پس از ۲۴ ساعت به فعالیت‌های عادی بازگردد.
نکات پیشگیری از خونریزی AVM
- اجتناب از بلند کردن اشیای سنگین
- قطع مصرف سیگار و الکل
- کنترل فشار خون
- رعایت رژیم غذایی کم‌نمک
برای ارزیابی AVM خود و انتخاب بهترین روش درمانی، با پزشک متخصص مشورت کنید.
فیلم انجام آنژیوگرافی درمانی AVM
مستند علیمی و پزشکی شگفتی های مغز انسان پروفسور حسین قناعتی
برای آشنایی بیشتر با پژوهش‌های انجام‌شده در زمینه AVM مغزی، می‌توانید به مقالات منتشرشده توسط مرکز تحقیقات مراجعه کنید.
تهیه کننده:
ارسال به دوستان