آمبولیزاسیون تومورهای لگنی

تومورهای لگنی (Pelvic Tumors)

تومورهای لگنی به دسته‌ای از توده‌های خوش‌خیم یا بدخیم گفته می‌شود که در ناحیه لگن (حوضچه استخوانی پایین شکم) ایجاد می‌شوند. این تومورها می‌توانند منشأ متفاوتی داشته باشند و از اندام‌های مختلف لگن منشاء بگیرند، از جمله:

• در زنان: رحم (فیبروم، سرطان آندومتر)، تخمدان‌ها (کیست‌ها، تومورهای تخمدان)، دهانه رحم (سرطان سرویکس)

• در مردان: پروستات (BPH، سرطان)، مثانه

• در هر دو جنس: روده بزرگ و راست‌روده (کولورکتال)، مثانه، استخوان‌های لگنی، اعصاب و بافت‌های نرم لگن

• 

علائم تومورهای لگنی:

علائم بسته به محل توده متفاوت‌اند اما معمولاً شامل:

• درد یا احساس فشار در لگن

• خونریزی غیرطبیعی (واژینال، رکتال یا ادراری)

• اختلال در ادرار یا دفع

• تورم شکم یا لگن

نقش آمبولیزاسیون در درمان تومورهای لگنی

آمبولیزاسیون (Embolization) یک روش درمانی کم‌تهاجمی است که طی آن با استفاده از کاتتر، مواد مخصوصی وارد رگ‌های خونی تغذیه‌کننده تومور می‌شود تا مسیر خون‌رسانی به آن مسدود گردد. این کار باعث کاهش تغذیه و رشد تومور یا آماده‌سازی آن برای جراحی می‌شود.

کاربردهای آمبولیزاسیون در تومورهای لگنی:

✅ در فیبروم‌های رحم (Uterine Fibroids):
یکی از رایج‌ترین کاربردهای آمبولیزاسیون لگنی، در آمبولیزاسیون شریان رحم (UAE) است که باعث کوچک شدن فیبروم‌ها و کاهش علائم مانند خونریزی شدید قاعدگی و درد لگنی می‌شود.

✅ در تومورهای بدخیم لگنی:
در تومورهایی مانند سرطان‌های رحمی، تخمدانی، پروستات یا متاستازهای لگنی، آمبولیزاسیون می‌تواند به‌عنوان:

• کنترل خونریزی فعال (مثلاً خونریزی ناشی از تومور یا بعد از بیوپسی/جراحی)

• کاهش حجم توده پیش از جراحی

• بخشی از درمان ترکیبی همراه با شیمی‌درمانی (Chemoembolization) یا رادیوتراپی
  به‌کار رود.

•  

✅ در تومورهای عروقی یا پرخون (Hypervascular tumors):
قبل از جراحی برای کاهش ریسک خونریزی.

 مزایای آمبولیزاسیون در تومورهای لگنی:

• کم‌تهاجمی، بدون نیاز به جراحی باز

• حفظ عملکرد اندام‌های لگنی

• کاهش نیاز به بستری طولانی

• قابل تکرار بودن در صورت عود بیماری

 نقش تحقیقات در درمان تومورهای لگنی

درمان تومورهای لگنی، به‌ویژه با توجه به تنوع منشأ و پیچیدگی ساختارهای آناتومیکی ناحیه لگن، نیازمند دانش و تکنولوژی پیشرفته است. در این میان، تحقیقات پزشکی و بالینی نقش کلیدی در ارتقاء کیفیت تشخیص و درمان ایفا می‌کنند.

 تحقیقات در حوزه تصویربرداری پیشرفته، مانند MRI با وضوح بالا یا تصویربرداری دینامیک، باعث شناسایی دقیق‌تر مرزهای تومور، تعیین میزان نفوذ به بافت‌های اطراف و برنامه‌ریزی بهتر درمان می‌شود.

در زمینه درمان‌های مداخله‌ای مانند آمبولیزاسیون لگنی، مطالعات تحقیقاتی نقش مهمی در:

• تعیین بهترین مواد آمبولیزان

• بررسی اثربخشی این روش در مقایسه با جراحی یا رادیوتراپی

• شناخت عوارض احتمالی و نحوه پیشگیری از آن‌ها

• طراحی پروتکل‌های درمان شخصی‌سازی‌شده
  ایفا می‌کنند.

همچنین، تحقیقات بین‌رشته‌ای در زمینه بیولوژی تومورها، مهندسی پزشکی و فیزیک پزشکی باعث توسعه روش‌های نوینی مانند کموآمبولیزاسیون هدفمند، آمبولیزاسیون هوشمند یا ترکیب با نانوذرات دارویی شده که اثربخشی درمان را چند برابر می‌کند.

نقش مرکز تحقیقات رادیولوژی در این فرایند

مرکز تحقیقات رادیولوژی به عنوان یکی از نهادهای پیشرو در حوزه تصویربرداری و درمان‌های مداخله‌ای، با طراحی و اجرای پروژه‌های پژوهشی در زمینه توده‌های لگنی نقش مهمی در توسعه روش‌های نوآورانه دارد.
این مرکز با:

• جمع‌آوری داده‌های بالینی واقعی

• مشارکت در مطالعات چندمرکزی

• آموزش نسل جدیدی از متخصصان مداخله‌ای

• و انتشار یافته‌های علمی در سطح بین‌المللی

به ارتقاء درمان تومورهای لگنی و بهینه‌سازی تکنیک‌های کم‌تهاجمی کمک کرده و مسیر درمانی ایمن‌تر، مؤثرتر و مبتنی بر شواهد را برای بیماران فراهم می‌سازد.